کد مطلب:29311 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:92

سخنی درباره ویژگی های امام












امیر مؤمنان علی بن ابی طالب علیه السلام، گنجینه ارزش ها و جانش سرشار از ستودنی ها و نیكویی ها، و زندگی اش مظهر بزرگی هاست و آنچه در این بخش آورده ایم، تنها گوشه ای از ویژگی های آن امام علیه السلام است. ویژگی های والا و شكوهمند او چون دانش، عصمت و نظایر آن، در ذیل عنوان های خاص خودش آمده است.

با این حال، آنچه در این جا و دیگر جاها آورده ایم، همه آنچه ممكن است در مورد آن پیشوای بی همتا گفته شود، نیست؛ چون دریای عظمت شخصیّت والای او گسترده تر و ژرف تر از آن است كه به توصیف آید یا قلم، توان بیان آن را داشته باشد و یا اندیشه به ژرفای آن دست یابد. او كسی است كه می فرمود:

فضیلت، چون سیل از كوهسار وجودم سرازیر است و هیچ تیزپروازی به بلندای من نمی رسد.[1].

علّت دیگر، آن است كه تاریخ، همه فضایل و بزرگی های او را برای نسل های بعد، نقل نكرده است، و چه بسیار كسانی كه تلاش می كردند تا او را از خاطره تاریخ، محو كنند. با این حال، آنچه از آن حضرتْ آشكار شده است، علی رغم همه تلاش های ستمگرانِ جفاپیشه برای محو جلوه های صفات آن حضرت، دیده ها را خیره و خِردها را متحیّر ساخته است.

سخن خلیل بن احمد فراهیدی درباره امام علیه السلام چه زیبا و رساست كه می گوید:

چه گویم درباره مردی كه دوستانش از بیم و دشمنانش از كینه، فضایل او را پوشیده داشتند و در بین این دو سرپوش گذاری، آن قدر فضایل او بسیار است كه شرق و غرب را فرا گرفته است؟![2].

در این جا اندكی از بسیار متون دینی را كه از طریق شیعه و اهل سنّت (هر دو) روایت شده، ذكر می كنیم؛ چرا كه ما را توان احاطه بر ویژگی های شخصیتی كسی چون علی علیه السلام نیست؛ یگانه ای كه در ایمان، دانش، اخلاق، جوان مردی، شجاعت و رحمت، هم تراز ندارد؛ بلكه نمی توان انسانی چون او یافت كه در وجودش ویژگی های متضادّی - كه معمولاً در یك شخص، جمع نمی شوند - گِرد آمده باشد.

در میدان رزم، هرگاه بر دشمنی می نگریست و بر او بانگ می زد، بدنش می لرزید و جان بر لبش می رسید، و هیچ یك از همگنانش به پایگاه او نمی رسیدند، و آن گاه كه به اشك حلقه زده بر چشم یتیم می نگریست و یا به كسی كه پشتش از رنج روزگار، خم شده است، نگاه می كرد، دلش به لرزه می افتاد و اشكش جاری می شد... و به این سبب به «گردآورنده اضداد» شناخته شده است.

او در سرتاسر تاریخ و در همه زمینه ها بی نظیر است. او معجزه بزرگ اسلام و پیامبر خداست، و چرا چنین نباشد، در حالی كه نبوّتْ وی را زیر بال گرفته و رسالت، او را در دامان آن بزرگْ پیامبر افكنده بود و او فانی در جمالِ حق بود.

با همه این ها آن حضرت، خود را در برابر پیامبرصلی الله علیه وآله چگونه می دید؟

این را در پاسخ مولاعلیه السلام به یكی از افرادی كه از دانش بسیار و شناخت ژرف او در شگفت شده بود و پنداشت كه وی پیامبر است، می توان یافت، كه گفت:

من بنده ای از بندگان محمّد هستم.[3].

او از آغاز زندگی اش همراه و یاور پیامبر خدا بود. تصویر آن حضرت از این همراهی و دوستی اش، در خطبه معروف به «قاصعه»، چه قدر دلنشین است![4].

دل علی علیه السلام، آبشخور وحی صاف و زلال، و روحش عطرآگین از تعالیم ربّانی است و همه این ها در میدان جنگ و سیاست، درخشش می گرفت.

زندگی علی علیه السلام، آمیزه ای شگفت از علم و عمل و زهد و تلاش بود. او شیر جنگ و مبارزه بود و روح بزرگش در دل شب، آویخته بر ملكوت اعلی!









    1. ر. ك:ج 8، ص 195 (شگفتا از روزگار).
    2. ر. ك:ج 8، ص 421 (علی از زبان بزرگان/خلیل بن احمد).
    3. ر. ك:ج 8، ص 191 (من بنده ای از بندگان محمّدم).
    4. ر. ك:ص 181 (سخنی درباره زمان اسلام آوردن امام).